[Tản mạn] - Dạy con cách từ chối...

Dạo gần đây mình hay thích viết các bài tản mạn nhiều hơn là các bài lập trình. Chắc cũng bởi có nhiều chuyện cá nhân xảy ra bất ngờ quá mà ngày trước đến tưởng tượng thôi mình cũng không nghĩ nó lại xảy ra đối với mình. Tâm trạng quá nên cũng muốn viết lách để san sẻ đôi phần...

Hôm nay, mình có tình cờ xem được một đoạn video rất ý nghĩa về cách dạy con. Chúng ta đã quá quen với việc khi ai đó đưa một chiếc bánh, một thứ đồ chơi cho con của bạn. Câu đầu tiên người cha, người mẹ sẽ nói là nhắc nhở con mình: "Con cảm ơn rồi xin bác đi...". Có lẽ câu nói này đã ngấm vào tiềm thức của phần lớn mỗi con người được sinh ra và lớn lên trong vòng tay yêu thương và chở che của bố mẹ. Trong hoàn cảnh đó, rất ít các bậc phụ huynh có thể quay lại hỏi con mình: "Con có thích món đồ đó không? Nếu con không thích thì cảm ơn bác, rồi mang lại chỗ cũ đi...". Các bạn thấy đó, chỉ một câu nói đó thôi mà các bạn đã có thể gieo những mầm non đầu tiên vào tâm hồn ngây thơ của một đứa trẻ. Nếu phụ huynh cứ nghĩ rằng trẻ con chưa biết gì, chưa hiểu chuyện để đưa ra quyết định của riêng mình thì họ thực sự đã lầm. Việc bạn cho con của mình quyền lựa chọn sẽ hình thành nên nhân cách, phẩm chất của đứa trẻ sau này. Nó sẽ là một người quyết đoán hay luôn do dự, sẽ là một người có chính kiến  hay là người dễ dãi, dễ dàng thay đổi suy nghĩ, quyết định của mình bởi bản thân nó biết rằng: Nếu nó không đưa ra sự lựa chọn thì cũng đã có bố mẹ lựa chọn thay mình. Chúng sẽ luôn ỷ lại, dựa giẫm vào bố mẹ mà không biết tự đứng lên bằng chính đôi chân và thực lực của bản thân mình.

Dù giáo dục là cả một quá trình nhưng nó cũng giống như những mầm non. Nếu chúng ta trồng cây trong tủ kính, được chăm nom từ đầu đến chân thì chúng sẽ lớn rất nhanh và xanh tốt. Nhưng chắc gì những cái cây đó khi mang ra môi trường tự nhiên, dưới cái nắng, cái gió của môi trường bên ngoài có thể tồn tại và sinh sống như những cái cây được lớn lên từ nhỏ tại đó - những cái cây đã cắm những chiếc rễ đầu tiên của mình xuống đất và hướng lên mặt trời để tự tìm lấy ánh sáng của riêng mình. Con người cũng như vậy đó, phải nếm trải hết cái cay, cái đắng của cuộc sống mới có thể trưởng thành và tồn tại được. Các bậc làm cha làm mẹ dù là yêu thương con cái như thế nào thì cũng nên để con cái mình tự lập từ nhỏ, đừng cứ coi con cái của mình như những đứa trẻ mãi không lớn và nó cũng sẽ mãi chỉ là một đứa trẻ khi ra ngoài xã hội. Ngay từ nhỏ, các bậc làm cha, làm mẹ hãy để con cái mình tự đưa ra quyết định ngay từ những việc nhỏ nhất. Ví dụ như trước khi ra đường, bạn hãy hỏi con muốn mặc gì và để nó chọn chiếc áo của riêng mình dù xấu hay đẹp thế nào, chứ cũng không nên tự đưa ra ý kiến chủ quan của mình rồi áp đặt lên chúng. Con cái không thể ở bên cạnh bố mẹ mãi được, chúng sẽ có cuộc sống, có gia đình nhỏ của riêng mình. Hãy dạy cho con bạn biết tự đưa ra quyết định và đối mặt với hậu quả của chính mình. Nên nhớ bố mẹ chỉ là những người định hướng, là bạn đồng hành của con chứ không thể làm thay nhiệm vụ của chúng được. 

Đến một thời điểm nào đó, khi con cái lớn lên, chúng sẽ phải học cách đưa ra ý kiến, quan điểm của mình và chấp nhận kết quả đó. Không cần phải dạy con xin lỗi, cảm ơn từ quá sớm. Hãy dạy chúng cách từ chối, cách nói "không" với những cám dỗ cuộc đời, những thứ mà người khác áp đặt lên bản thân mình...