[Chuyện bên lề] - Kinh nghiệm phỏng vấn 5 công ty IT trong vòng 2 tuần - Part 2

Hôm nay mình sẽ chia sẻ kinh nghiệm thực tế của bản thân mình trong việc đi phỏng vấn ở 5 công ty phần mềm khác nhau. Như các bạn đã biết, từ khi đi ra trường đến bây giờ, mình chỉ làm duy nhất ở 1 công ty. Trong thời gian làm việc tại Eastgate, mình cũng đã từng đi phỏng vấn 3 lần ở các công ty khác nhau. Kết quả là mình đã pass 1, và fail 2. Sau 3 lần đi phỏng vấn trước, mình đã đúc rút ra lý do tại sao mình fail nhiều đến vậy:

1. Mình đi phỏng vấn để kiểm tra năng lực hiện tại lúc đó của mình đến đâu. Và dĩ nhiên, mình sẽ chọn phỏng vấn ở những vị trí có expect cao hơn vị trí hiện tại.

2. Mình đi phỏng vấn với phong thái "chơi chơi", tức là phỏng vấn để học hỏi, mình vẫn còn happy với công việc ở công ty hiện tại. Do đó, thiếu đi sự chuẩn bị chỉn chu và cần thiết. Cứ đợi đến lịch phỏng vấn là đi phỏng vấn thôi.

Và sau các lần thất bại trước đó, lần này để quyết tâm thay đổi công việc hiện tại. Mình đã xin nghỉ việc khi mình chưa đi phỏng vấn ở bất kỳ nơi nào. Có thể nói đó là một sự mạo hiểm. Tuy nhiên, mình thấy đó là một việc cần thiết để mình hạ quyết tâm apply vào một công ty mới.

Khác với những đứa bạn của mình là chúng nó sẽ tìm việc qua các website tìm việc như ITViec, TopCV,... Mình chọn một hướng tiếp cận khác, đó là thông qua các mối quan hệ bạn bè, đồng nghiệp cũ. Bản thân mình thấy việc apply vào công ty có người quen sẽ giúp mình tiết kiệm tương đối thời gian để tìm hiểu về công ty. Mình sẽ tin tưởng bạn bè của mình hơn là những lời giới thiệu "tâng bốc" công ty lên mây của mấy bà HR. Bước đầu mình đã bắt liên lạc lại với hai người bạn cũ và một anh đồng nghiệp cũ để hỏi thăm tình hình và công việc hiện tại của họ. Nếu cảm thấy môi trường hiện tại của họ phù hợp với môi trường mình đang tìm kiếm thì mình sẽ nhờ họ apply vào công ty đó. Việc có người giới thiệu giúp mình trao đổi thông tin khá nhanh giữa mình và bên tuyển dụng, mình có thể sắp xếp thời gian phỏng vấn hoặc hỏi thăm tình hình một cách nhanh chóng hơn.

Sau khoảng 1-2 ngày liên hệ với những người bạn cũ, mình đã apply vào 5 công ty mà họ đang làm hoặc họ có người thân giới thiệu. Không phải mình sẽ apply hết những công ty mà bạn bè giới thiệu, những công ty mình apply đều thoả mãn những tiêu chí mà mình đặt ra từ đầu khi nhảy việc. Thứ 1 là làm về product, thứ 2 là một công ty lớn và có quy trình làm việc rõ ràng, thứ 3 là công ty làm về một mảng domain mới như Banking hoặc Fintech, 2 mảng này mình đang quan tâm vì nó trending của thị trường bây giờ. Mình tin rằng mình sẽ học thêm rất nhiều điều từ các công ty này, cái mà công ty hiện tại của mình không có 3 điều trên. Công ty hiện tại của mình là công ty thuần về gia công phần mềm (outsourcing), có quy mô nhỏ < 50 người, domain chủ yếu là làm về giao thông.

Tại thời điểm hiện tại khi viết blog này, mình đã nhận kết quả pass phỏng vấn của 4/5 công ty, 1 công ty còn lại chưa gửi kết quả vì từ lúc phỏng vấn đến giờ cũng chưa đủ thời gian 1 tuần.

Sau đây mình sẽ kể sơ qua về các buổi phỏng vấn ở từng công ty, mình có viết một bài riêng để tổng hợp các câu hỏi thú vị rồi, các bạn có thể xem ở đây click here. Trong phạm vi bài này, mình sẽ chỉ nói về cách các công ty phỏng vấn mình như thế nào thôi. Để tránh ảnh hưởng hay lộ thông tin phỏng vấn ở các công ty, mình sẽ không nói rõ tên công ty và chỉ nói một số thứ chung chung về công ty, các bạn nào cần thông tin thêm có thể inbox mình qua facebook nhé.

1. Công ty đầu tiên là công ty F** - công ty outsourcing lớn nhất Việt Nam hiện tại

Ngay từ ban đầu thì công ty F đã không đúng như mình kỳ vọng bời vì mình đang tìm kiếm một công ty product, chứ không phải một công ty outsourcing (mình đã làm outsourcing được 5 năm rồi). Tuy nhiên mình vẫn apply vào công ty F bởi người bạn mình giới thiệu vào A-Team của công ty, đội lính tinh nhuệ nhất của họ và đang có những dự án  mảng Fintech và Insurance. Đội này cũng đang sử dụng các công nghệ và framework giống như mình mong muốn. Mình quyết định apply vào thử sức luôn để đánh giá năng lực bản thân của mình đang ở đâu. Buổi phỏng vấn được setup khá là nhanh và mình cũng đã có khoảng 1 tiếng để trao đổi với 1 anh manager và 1 anh Technical leader bên A-Team của công ty F. Trong CV kinh nghiệm của mình có nói mình từng làm các hệ thống về micro-service nên các anh cũng hỏi khá nhiều về các hệ thống mình đã làm, đồng thời hỏi nhiều về cách các hệ thống vận hành, giao tiếp giữa các component trong một hệ thống, đồng thời cũng hỏi về các design pattern trong thiết kế hệ thống.

Buổi phỏng vấn kết thúc khá vui vẻ và mình nhận được offer ngay sau đó vào buổi chiều. Kết quả mình đã pass, tuy nhiên mức lương bên công ty F đề xuất ngang bằng với mức lương hiện tại của mình tại công ty cũ, không đạt target như mình mong muốn từ đầu. Mình cũng đã nói với chị HR bên đó rằng để em suy nghĩ thêm và chờ các offer của bên khác rồi trả lời chị sau. Chị ấy cũng có vẻ đã hiểu và bảo lúc nào nhận offer cao hơn thì nhớ update cho chị công ty nào offer em cao nhất nhé^^

2. Công ty thứ 2 là công ty I****** - 1 công ty product chuyên làm về core banking cho khu vực Đông Nam Á, công ty có trụ sở tại Singapore và các chi nhánh tại Thái Lan, Việt Nam, Malaysia, Indonesia.

Công ty này là công ty hiện tại của một anh đồng nghiệp cũ giới thiệu. Phỏng vấn ở công ty bao gồm 2 vòng: vòng 1 là đến trực tiếp công ty làm bài test (60 min) và trao đổi với anh manager tại Việt Nam, vòng 2 là phỏng vấn trực tiếp vào các sếp bên Sing.

Ở vòng 1 thì khi đến công ty mình được chị HR dẫn vào 1 phòng họp lớn và bảo mình ngồi làm bài test trên giấy. 1 bộ đề 10 câu với 10 tờ giấy A4 và được bonus thêm 1 cái bút và 3 tờ giấy nháp. Cảm giác như mình đang được sống lại cảm giác đi thi môn Kỹ thuật lập trình ở Đại học. Ngồi cùng mình phỏng vấn cũng có 1 ông khác và có vẻ ông đấy cũng không thoải mái với việc làm bài test lắm. Riêng cá nhân mình thì không có vấn đề gì cả, mình đã hoàn thành 9/10 câu của bài test trong vòng 60 phút. Bài test có 10 câu đã cover được khá nhiều phần trong lập trình: từ xử lý exception, thuật toán đệ quy, viết câu lệnh SQL, multi-threading, cách refactor code, design pattern, đưa ra solution để giải quyết một số bài toán. Mình đánh giá bài test cũng khá thú vị nhưng nếu các bạn muốn hoàn thành nó thì cũng phải xem qua lại các technical point mà mình vừa liệt kê bên trên.

Sau khi hoàn thành bài test, mình có trao đổi nhanh với anh manager bằng Tiếng Anh. Đặc thù ở môi trường này là sử dụng Tiếng Anh khá nhiều nên công ty khá chú trọng điều này. Mình cũng đã chuẩn bị bài giới thiệu bằng Tiếng Anh ở nhà và cũng có trao đổi với anh ý một chút về kinh nghiệm làm việc của bản thân.

Sau vòng 1 phỏng vấn đó, thì buổi chiều mình đã nhận kết quả là mình đã pass vòng 1 với số điểm 24/30 điểm. Mình tiếp tục đến với vòng 2 là phỏng vấn với các bác người Sing. Mình cũng phải dành cuối tuần để ôn luyện Singlish để có thể giao tiếp với các bác người bản ngữ bên đó. Buổi phỏng vấn bắt đầu và bác phỏng vấn mình cũng khá là nice. Ban đầu bác cũng có hỏi các thông tin cá nhân và các câu hỏi chung chung mà mình đã đề cập trong CV, các câu hỏi đại loại là "sao mày biết đến công ty này", "mày làm gì thời gian rảnh rỗi", "đọc sách thì thích đọc sách gì"... những câu hỏi khởi động để làm quen nhau trước. Tiếp đến là phần hỏi về kỹ thuật thì bác ấy hỏi mình khá sâu về Database tuning, các ưu nhược điểm gì của Hibernate, cách mình tối ưu các câu truy vấn Database như thế nào. Những câu hỏi tương đối là hóc búa và mới lạ so với mình vì mình chưa tìm hiểu về phần này nhiều. Những câu nào mình trả lời được thì mình trả lời, chỗ nào không hiểu thì đưa ra cách giải quyết của mình hoặc bảo không biết. Bác ấy sau đó cũng giải thích cho mình những câu mình không trả lời được, cơ mà bác ấy nói dài quá mà mình chỉ hiểu được 50-60% thôi :)) Buổi phỏng vấn kết thúc và mình cũng thở phào nhẽ nhõm. Mình đoán chắc mình bị tạch vòng 2 rồi vì mấy câu về tech bác ấy hỏi mình cũng trả lời không rõ ràng lắm. Nhưng kết quả cũng khá bất ngờ là bên HR đã báo pass chỉ sau 30 phút phỏng vấn. Pass công ty thứ 2 vất vả hơn công ty thứ nhất rất nhiều :))

3. Công ty T********** - Top 5 ngân hàng tư nhân lớn nhất Việt Nam

Đây là công ty mình kỳ vọng nhất trong các công ty mình apply. Công ty T thì mình được một người bạn đại học giới thiệu vì mình thấy nó đăng tin là làm ở T trên Facebook. Mình cũng đã liên hệ với nó và nó đã nhiệt tình giới thiệu mình vào. Dù có người quen giới thiệu nhưng cũng phải mất gần 2 tuần mình mới được setup buổi phỏng vấn với 3 anh manager và technical leader bên T. Buổi phỏng vấn kéo dài 1 giờ 20 phút, mình được hỏi khá nhiều về kinh nghiệm ở các dự án đã làm. Sau đó là anh tech bên đó đưa ra khá nhiều các bài toán, vấn đề cần giải quyết trong Java, Java Spring... Mình đánh giá các câu hỏi đều có độ khó từ trung bình cho đến rất khó. Mình cũng cố gắng trả lời các câu hỏi đó và đưa ra nhiều solution nhất có thể với từng bài toán. Thông thường mình hay trả lời là đưa ra cách giải quyết đơn giản nhất có thể nhưng chưa được tối ưu lắm để giải quyết  đề này. Trong thời gian đưa ra solution đó, mình cũng có thời gian để nghĩ ra các solution khác, sau đó mình sẽ so sánh và đưa ra nhận xét về các solution mà mình đã đưa ra. Đây là mẹo mà mình nghĩ các bạn có thể áp dụng, thay vì cố ngồi dành thời gian tìm best solution, có thể trong một hoàn cảnh khác bạn có thể tìm ra, tuy nhiên trong một buổi phỏng vấn có áp lực về thời gian và sức ép từ người tuyển dụng, sẽ rất khó để bạn có thể đưa ra câu trả lời tốt như kỳ vong. Nếu bạn đưa ra được nhiều solution, người phỏng vấn cũng sẽ đánh giá bạn cao hơn...

Kết thúc buổi phỏng vấn thì cũng có 1 số câu khoai khoai mà thời lượng buổi phỏng vấn không đủ để mình có thể giải quyết hết. Sau buổi phỏng vấn thì mình cũng cảm thấy hơi tiếc vì một số câu mình có thể đưa ra cách giải quyết tốt hơn hoặc mình có thể đưa ra solution hay hơn. Mình cũng không chắc chắn về kết quả (chỉ 50-50). Thế nhưng ngày hôm sau, mình đã nhận được kết quả là mình đã pass buổi phỏng vấn... Mình khá là vui và bất ngờ về điều này, bởi đây là công ty mình mong muốn được làm việc nhất.

4 Công ty E**** - Công ty product có sếp người Đan Mạch chuyên về phát triển các phần mềm xử lý ảnh

Đây là công ty mình đánh giá là giống với công ty hiện tại mình đang làm việc nhất. Bởi nó cũng được quản lý của sếp người châu Âu và team size của công ty cũng không quá lớn nên phong cách làm việc và môi trường mình đánh giá là có điểm tương đồng. Tuy nhiên, đây lại là 1 trong 5 công ty có quy trình phỏng vấn gắt gao nhất bởi theo anh quản lý có nói thì công ty  muốn chọn đúng "right person" :)) Quy trình phỏng vấn của công ty có 2 vòng. Vòng 1 là gặp anh quản lý và anh technical leader bên này trao đổi về kinh nghiệm làm việc và một số vấn đề kỹ thuật. Vòng 2 thì công ty sẽ gửi 1 bài assignment về nhà và yêu cầu ứng viên hoàn thành trong vòng 1 tuần. Sau 1 tuần, ứng viên sẽ lên trực tiếp công ty và thuyết trình bài làm của mình cho tất cả đội technical của công ty (đội mới có 6 người thôi ^^). Hiện tại mình đã phỏng vấn xong vòng 1 và đang chờ vòng 2 :)) Tuy nhiên bản thân mình sẽ chỉ coi việc phỏng vấn ở đây như một bài test chứ mình cũng không có ý định làm việc ở đây bởi theo mình đánh giá môi trường và phong cách làm việc ở đây tương đối giống với công ty hiện tại của mình. Trong khi bản thân mình đang muốn tìm kiếm một môi trường mới để thử thách bản thân hơn. Kết quả và bài assignment như thế nào mình sẽ update cho các bạn sau nhé :))

5. Công ty M** - Cũng là một trong 5 ngần hàng tư nhất lớn nhất hiện nay

Công ty này mình cũng được một người anh đồng nghiệp giới thiệu. Mình cũng được setup một buổi trao đổi với một anh quản lý và một anh technical leader bên đấy. Có thể đây là buổi phỏng vấn thứ 5 trong vòng 2 tuần rồi nên buổi này mình đánh giá là mình nói trơn tru và ngọt nhất :)) Tuy nhiên, mình cảm thấy hơi thất vọng về công ty M này. Rõ ràng đây là 1 công ty lớn trong 1 tập đoàn lớn mà buổi phỏng vấn chỉ kéo dài trong vỏn vẹn 30 phút. Hai bác phỏng vấn mình chỉ hỏi về kinh nghiệm qua các dự án, tuyệt nhiên không có câu hỏi về kỹ thuật hay câu hỏi về tư duy giải quyết vấn đề khiến mình cũng cảm thấy khá bất giờ. Ngay sau đó thì mình có trao đổi nhanh với bạn HR về mức lương kỳ vọng của mình và bạn ấy có hẹn trả kết quả phỏng vấn trong vòng 1 tuần. Hiện tại mình đã nhận kết quả pass bên công ty M. Tuy nhiên với việc buổi phỏng vấn quá sơ sài, bản thân mình không thấy được hết khí chất từ ban lãnh đạo của công ty hay đội technical bên này. Và các bạn cũng biết kết quả là như thế nào rồi đó...

Sau khi nhận kết quả phỏng vấn thì như bao người khác, mình sẽ trao đổi trực tiếp với banh HR về mức lương sẽ nhận được ở công ty mới. Phần này cũng khá là hay ho và thú vị nên mình sẽ chia sẻ riêng trong bài viết này click here.